Jacques-Maurice Couve de Murville (ur. 24 stycznia 1907 w Reims[1] jako Jacques-Maurice Couve, zm. 24 grudnia 1999 w Paryżu[2]) – francuski polityk, urzędnik państwowy i dyplomata, deputowany i senator, minister spraw zagranicznych (1958–1968), minister gospodarki i finansów (1968), premier Francji (1968–1969).
Życiorys
Nazwisko Couve de Murville nosił od 1925. Jego ojciec Édouard Couve był prawnikiem. Maurice Couve de Murville uczył się w Lycée Louis-le-Grand. Następnie studiował w École libre des sciences politiques i na Uniwersytecie Paryskim, doktoryzował się w zakresie prawa. Od 1930 był urzędnikiem inspekcji finansowej. W latach 1936–1937 pracował jako attaché do spraw finansów w ambasadzie w Belgii, po czym dołączył do departamentu przepływów finansowych w ministerstwie finansów. Objął tam stanowisko zastępcy dyrektora. W 1940 podjął pracę w administracji Francji Vichy, został powołany na dyrektora do spraw finansów zewnętrznych, był też członkiem delegacji do komisji rozejmowej w Wiesbaden[1].
W marcu 1943 przedostał się do Algieru, gdzie generał Henri Giraud powierzył mu funkcję sekretarza generalnego kierowanego przez siebie dowództwa cywilnego i wojskowego. Wkrótce dołączył do generała Charles’a de Gaulle’a. W czerwcu 1943 został komisarzem finansowym nowo powołanego Francuskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. Od 1944 zatrudniony w dyplomacji, w 1945 był ambasadorem rządu tymczasowego we Włoszech. Następnie w latach 1945–1950 zajmował stanowisko dyrektora do spraw politycznych w resorcie spraw zagranicznych. W kolejnych latach był ambasadorem Francji w Egipcie (1950–1954), przy NATO (1954), w Stanach Zjednoczonych (1954–1956) i w RFN (1956–1958)[1].
W czerwcu 1958 Charles de Gaulle, który objął stanowisko premiera, powierzył mu funkcję ministra spraw zagranicznych. Urząd ten sprawował nieprzerwanie przez 10 lat do maja 1968, wchodząc również w skład kolejnych gabinetów, którymi kierowali Michel Debre i Georges Pompidou. W okresie tym miały miejsce m.in. uznanie niepodległości Algierii, zablokowanie przystąpienia Wielkiej Brytanii do EWG, uznanie Chińskiej Republiki Ludowej, wyjście ze struktur wojskowych NATO czy „polityka pustego krzesła” po zerwaniu obrad ministrów spraw zagranicznych państw należących do EWG[1]. Maurice Couve de Murville związał się z gaullistowską Unią Demokratów na rzecz Republiki. W 1967 przegrał wybory parlamentarne, co jednak nie wpłynęło negatywnie na jego karierę polityczną. W maju 1968 przeszedł na stanowisko ministra gospodarki i finansów, które zajmował do lipca tegoż roku. W międzyczasie po raz pierwszy został wybrany do Zgromadzenia Narodowego[1].
W lipcu 1968 prezydent Charles de Gaulle mianował go nowym premierem. Urząd ten sprawował do czerwca 1969. Później czasowo pozostawał poza polityką (w wyborach uzupełniających w 1969 pokonał go Michel Rocard); w 1971 wydał swoje wspomnienia. W 1973 powrócił do niższej izby francuskiego parlamentu, skutecznie ubiegając się o reelekcję w wyborach w 1978 i 1981. Od drugiej połowy lat 70. reprezentował nową partię gaullistowską – Zgromadzenie na rzecz Republiki[1]. Od 1976 był także radnym Île-de-France, a od 1977 członkiem rady miejskiej Paryża[2]. W 1986 nie kandydował w wyborach parlamentarnych[1]. W tym samym roku wszedł następnie w skład Senatu, w którym zasiadał do 1995[2].
Odznaczony m.in. Legią Honorową II klasy[1], Orderem Narodowym Zasługi I klasy oraz Orderem Odrodzenia Polski I klasy[3].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h Maurice Couve de Murville [online], assemblee-nationale.fr [dostęp 2020-10-12] (fr.).
- ↑ a b c Maurice Couve de Murville, senat.fr [zarchiwizowane 2020-02-20] (fr.).
- ↑ WojciechW. Stela WojciechW., Polskie ordery i odznaczenia (Vol. I), Warszawa 2008, s. 48 .
XVIII wiek | |
---|
XIX wiek | - Jean-Baptiste Nompère de Champagny (1807–1811)
- Hugues Bernard Maret (1811–1813)
- Armand Augustin Louis de Caulaincourt (1813–1814)
- Antoine René Charles Mathurin, hrabia de Laforest (1814)
- Charles-Maurice de Talleyrand-Périgord (1814–1815)
- Armand Augustin Louis de Caulaincourt (1815)
- Louis, baron Bignon (1815)
- Charles-Maurice de Talleyrand-Périgord (1815)
- Armand Emmanuel du Plessis, książę de Richelieu (1815)
- Jean-Joseph-Paul-Augustin, markiz Dessolles (1815–1818)
- Étienne Denis, baron Pasquier (1818–1819)
- Mathieu de Montmorency (1819–1821)
- François-René de Chateaubriand (1821–1822)
- Ange Hyacinthe Maxence, baron de Damas (1822–1824)
- Auguste de La Ferronays (1824–1828)
- Anne Pierre Adrien, książę de Montmorency-Laval (1828–1829)
- Joseph-Marie de Portalis (1829)
- Jules Auguste Armand Marie, książę de Polignac (1829)
- Victor Louis Victurnien (1829–1830)
- Louis, baron Bignon (1830)
- Jean-Baptiste Jourdan (1830)
- Louis, hrabia Molé (1830)
- Nicolas Joseph Maison (1830)
- Horace François Bastien, hrabia Sébastiani (1830–1832)
- Victor, duc de Broglie (1832–1834)
- Henri Gauthier, comte de Rigny (1834)
- Charles Joseph, comte Bresson (1834)
- Henri Gauthier, comte de Rigny (1834–1835)
- Victor, duc de Broglie (1835–1836)
- Adolphe Thiers (1836)
- Louis, comte Molé (1836–1839)
- Napoléon Auguste Lannes, duc de Montebello (1839)
- Nicolas Jean de Dieu Soult, duc de Dalmatie (1839–1840)
- Adolphe Thiers (1840)
- François Guizot (1840–1848)
- Alphonse de Lamartine (1848)
- Jules Bastide (1848)
- Marie Alphonse Bedeau (1848)
- Jules Bastide (1848)
- Édouard Drouyn de Lhuys (1848–1849)
- Alexis de Tocqueville (1849)
- Alphonse de Rayneval (1849)
- Jean-Ernest Ducos, vicomte de La Hitte (1849–1851)
- Édouard Drouyn de Lhuys (1851)
- Anatole, baron Brénier de Renaudière (1851)
- Jules Baroche (1851)
- Louis Félix Étienne, marquis de Turgot (1851–1852)
- Édouard Drouyn de Lhuys (1852–1855)
- Aleksander Colonna-Walewski (1855–1860)
- Jules Baroche (1860)
- Édouard Thouvenel (1860–1862)
- Édouard Drouyn de Lhuys (1862–1866)
- Charles, marquis de La Valette (1866)
- Lionel, marquis de Moustier (1866–1868)
- Charles, marquis de La Valette (1868–1869)
- Henri, prince de La Tour d'Auvergne (1869–1870)
- Napoléon, comte Daru (1870)
- Émile Ollivier (1870)
- Agenor, duc de Gramont (1870)
- Henri, prince de La Tour d'Auvergne (1870)
- Charles, comte de Rémusat (1871–1873)
- Albert, duc de Broglie (1873)
- Louis Decazes, duc de Glucksberg (1873–1877)
- Gaston-Robert, marquis de Banneville (1877)
- William Henry Waddington (1877–1879)
- Charles de Freycinet (1879–1880)
- Jules Barthélemy-Saint-Hilaire (1880–1881)
- Léon Gambetta (1881–1882)
- Charles de Freycinet (1882)
- Charles Duclerc (1882–1883)
- Armand Fallières (1883)
- Paul-Armand Challemel-Lacour (1883)
- Jules Ferry (1883–1885)
- Charles de Freycinet (1885–1886)
- Émile Flourens (1886–1888)
- René Goblet (1888–1889)
- Eugène Spuller (1889–1890)
- Alexandre Ribot (1890–1893)
- Jules Develle (1893)
- Jean Casimir-Perier (1893–1894)
- Gabriel Hanotaux (1894–1895)
- Marcellin Berthelot (1895–1896)
- Léon Bourgeois (1896)
- Gabriel Hanotaux (1896–1898)
- Théophile Delcassé (1898–1905)
|
---|
XX wiek | |
---|
XXI wiek | |
---|
Trzeci rząd Charles’a de Gaulle’a (1958–1959)
W dniu powstania | |
---|
Późniejsi członkowie rządu | |
---|
Rząd Michela Debré (1959–1962)
W dniu powstania | |
---|
Późniejsi członkowie rządu | |
---|
Pierwszy rząd Georges’a Pompidou (1962)
W dniu powstania | |
---|
Późniejsi członkowie rządu | |
---|
Drugi rząd Georges’a Pompidou (1962–1966)
Trzeci rząd Georges’a Pompidou (1966–1967)
Czwarty rząd Georges’a Pompidou (1967–1968)
W dniu powstania | |
---|
Późniejsi członkowie rządu | |
---|
Rząd Maurice’a Couve de Murville’a (1968–1969)
Ambasadorowie Francji w USA
- Conrad-Alexandre Gérard (1778–1779)
- Anne-César de La Luzerne (1779–1784)
- François Barbé-Marbois (1784–1785)
- Louis-Guillaume Otto (1785–1787)
- François-Eléonor-Elie de Moustier (1787–1790)
- Jean-Baptiste de Ternant (1791–1793)
- Edmond-Charles Genêt (1793–1794)
- Jean Antoine Joseph Fauchet (1794–1795)
- Pierre Auguste Adet (1795–1796)
- Michel Ange Mangourit (1796–1800)
- Józef Bonaparte, Charles Pierre Claret de Fleurieu, Pierre-Louis Roederer (1800)
- Louis-André Pichon (1801–1804)
- Félix de Beaujour (1804)
- Louis Marie Turreau (1804–1811)
- Louis Barbe Charles Sérurier (1811–1815)
- Jean-Guillaume Hyde de Neuville (1815–1821)
- Pétry (1821–1824)
- Joseph Alexandre Jacques Durant de Mareuil (1824–1830)
- Jean Baptiste Gaspard Roux de Rochelle (1830–1831)
- Louis Barbe Charles Sérurier (1831–1835)
- Alphonse Pageot (1835–1837)
- Charles-Édouard Pontois (1837–1838)
- Alphonse Pageot (1838–1841)
- Adolphe Fourier de Bacourt (1841–1842)
- Alphonse Pageot (1843–1849)
- Ernest-André-Olivier Sain de Bois-Le-Comte (1849–1850)
- Guillaume-Tell de La Vallée-Poussin (1850–1851)
- Eugène de Sartiges (1851–1860)
- Henri Mercier (1860–1864)
- Charles de Montholon-Sémonville (1864–1866)
- Jules Berthemy (1866–1870)
- Lucien-Anatole Prévost-Paradol (1870)
- Jules Joseph Étienne Treilhard (1870–1872)
- Emmanuel Henri Victurnien de Noailles (1872–1873)
- Amédée Bartholdi (1873–1877)
- Georges-Maxime Outrey (1877–1882)
- Théodore Roustan (1882–1891)
- Jules Patenôtre (1891–1897)
- Jules Cambon (1897–1902)
- Jean Jules Jusserand (1902–1924)
- Émile Daeschner (1924–1925)
- Henry Bérenger (1925–1926)
- Paul Claudel (1926–1933)
- André Lefebvre de Laboulaye (1933–1937)
- Georges Bonnet (1937–1938)
- René Doynel de Saint-Quentin (1938–1940)
- Adrien Tixier (1941–1942)
- Henri Hoppenot (1943)
- Henri Bonnet (1944–1954)
- Maurice Couve de Murville (1954–1956)
- Hervé Alphand (1956–1965)
- Charles Lucet (1965–1972)
- Jacques Kosciusko-Morizet (1972–1977)
- François Lefebvre de Laboulaye (1977–1981)
- Bernard Vernier-Palliez (1981–1984)
- Emmanuel de Margerie (1984–1989)
- Jacques Andréani (1989–1995)
- François Bujon de l’Estang (1995–2002)
- Jean-David Levitte (2002–2007)
- Pierre Vimont (2007–2010)
- François Delattre (2011–2014)
- Gérard Araud (2014–2019)
- Philippe Étienne (od 2019)
|
- PWN: 3888013
- Britannica: biography/Maurice-Couve-de-Murville
- Universalis: maurice-couve-de-murville
- БРЭ: 2118495
- NE.se: maurice-couve-de-murville
- SNL: Maurice_Couve_de_Murville
- VLE: jacques-maurice-couve-de-murville
- DSDE: Maurice_Couve_de_Murville
- identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 12640